To tai – chi, που σημαίνει υπέρτατη μοναδική γροθιά, έχει προέλευση την Κίνα όπου είναι ιδιαίτερα δημοφιλές, αλλά σταδιακά διαδόθηκε σε όλο τον κόσμο. Σχεδιάστηκε αρχικά ως πολεμική τέχνη, το 13ο αιώνα. Από το 19ο αιώνα, εξελίσσεται σε μια πιο ήπια μορφή άσκησης, που αρκετές έρευνες μελέτησαν τα ευεργετικά αποτελέσματά του για την υγεία, καθώς και την πρόληψη των πτώσεων ειδικά στους ηλικιωμένους.
Πρόκειται για μια ήπια ενεργειακή άσκηση, βασισμένη στην Κινέζικη ιατρική, που εστιάζει στην κυκλοφορία του τσι (ζωτική ενέργεια), και την ισορροπία των 2 πόλων, γιν και γιανγκ (κακού και καλού). Το πρόγραμμα περιλαμβάνει αλληλουχία αργών κινήσεων, συντονισμένων με την αναπνοή, και την χαλάρωση. Υπάρχουν αρκετές παραλλαγές του tai – chi, με διαφορετικές κινήσεις και ρυθμό.
Είναι προφανές ότι το tai – chi, όπως και κάθε μορφή άσκησης, έχει να προσφέρει κάποια γενικά οφέλη για τον άνθρωπο. Αναλυτικότερα, πετυχαίνουμε ενδυνάμωση μυών, ευκαμψία αρθρώσεων, ελαστικότητα μυών, θωράκιση σκελετού, βελτίωση ιδιοδεκτικότητας, βελτίωση καρδιαναπνευστικού, καθώς και ψυχικά οφέλη όπως μείωση του στρες.
Οι περισσότερες έρευνες αναφέρουν, πως ένα 12μηνο πρόγραμμα tai – chi, μπορεί να αυξήσει την ισορροπία των ηλικιωμένων. Μάλιστα ένα εντατικό πρόγραμμα (1ώρα/ημέρα) 4 εβδομάδων, φαίνεται ότι αρκεί για να αυξήσει σημαντικά τη στατική και δυναμική ισορροπία (Wong AM, Lan C.,2008). Σε ηλικιωμένους με ν. Parkinson, το tai-chi βελτίωσε την ποιότητα της βάδισης, αύξησε το μήκος των βημάτων, και μείωσε το πάγωμα της κίνησης. Επίσης οι ασθενείς εκτέλεσαν καλύτερα τα λειτουργικά tests (Li et al, 2012).
Οι ασκήσεις tai – chi φαίνεται να είναι καλή εναλλακτική παρέμβαση από τις κλασικές ασκήσεις, ως μέρος της διεπιστημονικής παρέμβασης για την πρόληψη επαναλαμβανόμενων πτώσεων (Tousignant M., Corriveau H.,et al, 2013). Συνεπώς το tai – chi, συνιστάται για όλες τις ηλικιακές ομάδες, αλλά ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους, πάντα όμως με τη σύμφωνη γνώμη των γιατρών, που θα αξιολογήσουν τις ιατρικές εξετάσεις. Υπάρχουν πολλές ιδιωτικές σχολές, ακόμα και στη χώρα μας, που διδάσκουν tai – chi, και μπορούν να απευθυνθούν οι ενδιαφερόμενοι.
Iωάννης Παναγιωτόπουλος PT, BSc, OEP Leader
Φυσικοθεραπευτής – Συγγραφέας, Μ.Φ.Η. Άγιος Στυλιανός